Swydd Disgrifiad: Pennaeth
Graddfa: Ystod Cyflogau Arweinwyr (L32 – L38)
Pwrpas Cyffredinol y Swydd:
Arwain a hyrwyddo trefniant a rheolaeth fewnol yr ysgol a darparu addysg o’r radd flaenaf i bob disgybl. Cyflawni cyfrifoldebau a dyletswyddau proffesiynol y Pennaeth yn amodol ar yr amodau cyfredol i athrawon yn y Ddogfen Cyflog ac Amodau Athrawon, Deddf Safonau a Fframweithiau Ysgolion 1998, y safonau gofynnol ar gyfer Statws Athro Cymwysedig a deddfwriaeth gyfredol arall.
Cyffredinol: Cydymffurfio â Pholisi Diogelu Corfforaethol yr awdurdod lleol a’r dyletswyddau a
chyfrifoldebau diogelu y mae’r polisi hwnnw’n ei roi ar bob gweithiwr, gan gydweddu â gwerthoedd
craidd yr Awdurdod sy’n cynnwys cefnogi plant, oedolion a all fod mewn perygl a’u teuluoedd er mwyn eu cadw’n ddiogel ac iach.
 
Prif Ddyletswyddau / Cyfrifoldebau
CYFARWYDDYD STRATEGOL A DATBLYGU’R YSGOL:
1. Darparu arweinyddiaeth strategol a datblygu a chefnogi cyfarwyddyd strategol, gweledigaeth,
gwerthoedd a blaenoriaethau’r ysgol.
2. Arwain drwy osod esiampl ac ysbrydoli ac ysgogi cymuned yr ysgol.
3. Llunio gweledigaeth, ethos a pholisïau ar gyfer yr ysgol sy’n hyrwyddo safonau cyrhaeddiad uchel.
4. Creu a gweithredu cynllun datblygu strategol, sydd wedi’i ategu gan gynllunio ariannol cadarn, oddi
mewn i gyd-destun lleol a chenedlaethol, ac sydd yn nodi blaenoriaethau a thargedau er mwyn sicrhau bod pob disgybl yn cyrraedd safonau uchel a bod yr addysgu yn effeithiol.
5. Cefnogi ac ysgogi staff i gyflawni’r blaenoriaethau a thargedau sydd wedi cael eu gosod ar gyfer yr
ysgol.
6. Sicrhau bod yr ysgol yn cael ei rheoli, yn cynnwys cyllid a gweinyddiaeth, mewn modd sy’n cefnogi
polisïau, gweledigaeth ac amcanion yr ysgol.
7. Monitro ac adolygu pob agwedd ar gyrhaeddiad, blaenoriaethau, targedau a pholisïau a chymryd
camau lle bo angen.
  
DYSGU AC ADDYSGU:
1. Creu amgylchedd sy’n sicrhau dysgu effeithiol ar draws y Cwricwlwm Cenedlaethol i hyrwyddo
safonau uchel o ran cyrhaeddiad, ymddygiad a disgyblaeth;
2. Pennu a threfnu’r cwricwlwm a monitro a gwerthuso ei effeithiolrwydd;
3. Monitro ansawdd y dysgu a chyrhaeddiad disgyblion yn cynnwys dadansoddi data perfformiad;
Arwain a hyrwyddo trefniant a rheolaeth fewnol yr ysgol a darparu addysg o’r radd flaenaf i bob disgybl.
4. Meithrin cysylltiadau a phartneriaethau effeithiol gyda rhieni, ysgolion eraill, sefydliadau addysgol a’r gymuned ehangach, yn cynnwys busnesau a diwydiannau, er mwyn gwella addysgu a dysgu a
datblygiad personol disgyblion.
5. Cyfrannu, fel y bo hynny’n briodol, at y gwaith addysgu yn yr ysgol.
ARWAIN A RHEOLI STAFF:
1. Meithrin perthnasau gwaith cadarnhaol gyda, a rhwng yr holl staff a llywodraethwyr;
2. Gweithredu a chynnal strategaethau effeithiol ar gyfer rheoli’r holl staff;
3. Cynllunio, gwerthuso a chefnogi gwaith y grwpiau staff, dirprwyo gwaith yn briodol a gwerthuso
canlyniadau’n glir
4. Galluogi staff i ddatblygu yn y rôl drwy adnabod anghenion datblygu, gan sicrhau bod ganddynt
fynediad at raglen ddatblygu effeithiol fel y gallent barhau i ddatblygu’n broffesiynol;
5. Sicrhau bod systemau rheoli perfformiad yn gweithredu’n effeithiol a mynd i’r afael ag anghenion
gwerthuso.
DEFNYDDIO STAFF AC ADNODDAU’N EFFEITHIOL:
1. Gweithio gyda llywodraethwyr a chydweithwyr i recriwtio staff cymwys;
2. Sicrhau bod staff a llywodraethwyr yn deall eu rôl a’u cyfrifoldebau;
3. Defnyddio a datblygu staff i wneud y defnydd mwyaf effeithiol o’u sgiliau, arbenigedd a phrofiad ac i sicrhau bod yr ysgol yn cael ei rheoli’n effeithiol yn absenoldeb y Pennaeth;
4. Rheoli a threfnu i ddefnyddio llefydd dysgu’r ysgol yn effeithiol ac effeithlon;
5. Rheoli a threfnu grwpiau i sicrhau dysgu ac addysgu effeithiol ac i ddiwallu anghenion datblygu
personol y plant;
6. Sefydlu blaenoriaethau gwario a monitro effeithiolrwydd y gwariant hwnnw oddi mewn i reoliadau
ariannol yr Awdurdod Addysg Leol;
7. Monitro’r adnoddau a ddefnyddir i sicrhau gwerth am arian, o fewn cyd-destun ariannol yr ysgol.
 
 ATEBOLRWYDD:
1. Darparu gwybodaeth a chyngor i’r Bwrdd Llywodraethwyr fel y gall gwrdd â’i gyfrifoldeb i sicrhau
atebolrwydd priodol ledled yr ysgol;
2. Sicrhau bod y cyfrifon ariannol yn cael eu cynnal yn unol â rheoliadau ariannol yr Awdurdod Addysg Leol a bod y Corff Llywodraethol yn cael ei hysbysu’n effeithiol er mwyn ei alluogi i wneud penderfyniad priodol a bod yn atebol;
3. Creu ethos lle mae’r holl staff yn cydnabod eu hatebolrwydd;
4. Sôn am berfformiad yr ysgol gydag asiantaethau mewnol ac allanol trwy ddadansoddi data
perfformiad ac adroddiadau perthnasol; a defnyddio’r fath ddadansoddiadau fel sail i waith cynllunio ar bob lefel;
5. Darparu gwybodaeth berthnasol i rieni, y gymuned a phartïon eraill â diddordeb ynglŷn â phob agwedd ar fywyd yr ysgol;
6. Sicrhau bod yr ysgol yn cwrdd â dyletswyddau cyfreithiol y ddeddfwriaeth cyfle cyfartal a bod yr ysgol yn gweithredu yn unol ag ysbryd a llythyren y ddeddf.
7. Sicrhau bod yr ysgol yn cydymffurfio â’r gofynion statudol mewn perthynas ag addysg ac unrhyw
ddeddfwriaeth berthnasol arall.
 
CRYFHAU’R GYMUNED:
1. Annog a sicrhau cydweithrediad rhwng yr holl bartïon sydd â diddordeb yn cynnwys yr Awdurdod
Addysg Lleol;
2. Annog a sicrhau cydweithrediad ag ysgolion eraill;
3. Annog a rhannu arfer da;
4. Datblygu strategaethau i annog rhieni a gofalwyr i gefnogi addysg eu plant;
5. Sicrhau bod yr ysgol yn chwarae rhan ganolog yn y gymuned.